Drodzy Czytelnicy
Korespondencję elektroniczną do redakcji prosimy kierować na adres: listy@dorzeczy.pl.
Pamięci Profesora
Henryka Samsonowicza
28 maja 2021 r. odszedł na wieczną wartę prof. dr hab. Henryk Samsonowicz. Miałem zaszczyt znać Go przez wiele lat, a w okresie Solidarności i początkach III RP blisko współpracować z nim na niwie polskiej oświaty, głównie szkolnictwa niepublicznego.
Był człowiekiem wielkiej kultury, zarazem życzliwym i otwartym na różnego rodzaju pomysły i niekonwencjonalne rozwiązania. Te cechy Profesora wyraźnie ujawniły się po objęciu przez Niego teki ministra Edukacji Narodowej w rządzie Tadeusza Mazowieckiego i zapoczątkowaniu naprawy polskiej oświaty. Ponieważ jestem przekonany, że działalność publiczno-polityczna Pana Profesora będzie opisywana w licznych opracowaniach, chciałbym jedynie zwrócić uwagę na kilka jej fragmentów, które nas połączyły i w których wspólnie ze środowiskiem oświaty niepublicznej uczestniczyłem:
1. wsparcie, natychmiast po objęciu stanowiska ministra edukacji, nowo rodzącego się ruchu szkolnictwa niepublicznego (a przede wszystkim lidera tego ruchu – Społecznego Towarzystwa Oświatowego) i umożliwienie (mimo braku precyzyjnych regulacji prawnych) założenia już we wrześniu 1989 r. kilkunastu pierwszych szkół niepublicznych, przełamujących monopol państwowy i zrywających z jednolitym szkolnictwem komunistycznym;
2. wprowadzenie z inicjatywy STO do prawa oświatowego zmian umożliwiających: zakładanie szkół niepublicznych, uzyskiwanie przez nie uprawnień adekwatnych do szkół publicznych i dofinansowywanie ich działalności z budżetu państwa;
3. prace nad nowelizacją ustawy o systemie oświaty, której rozwiązania otwierały nowe horyzonty reformy polskiego szkolnictwa;
4. założenie w roku 1990 na wniosek Społecznego Towarzystwa Oświatowego, wspólnie z Gustawem Holoubkiem, Wiesławem Johannem, Andrzejem Szczypiorskim, ks. Janem Twardowskim i Andrzejem Wajdą, Społecznej Fundacji Oświatowej mającej wspierać rozwój szkolnictwa niepublicznego.
Po odejściu prof. Samsonowicza z Ministerstwa Edukacji Narodowej wielokrotnie spotykaliśmy się na różnego rodzaju wydarzeniach edukacyjnych, zawsze z sentymentem wspominając pionierskie czasy lat 90. ubiegłego wieku i oceniając bieżącą politykę państwa w obszarze edukacji narodowej.
Na koniec ważna uwaga: wszystkie opisane powyżej działania nie były drogą usłaną różami. Często mieliśmy na wiele spraw spojrzenie odmienne, różniły nas również poglądy polityczne i własne wybory życiowe w okresie przedsolidarnościowym. Ale te różnice, dzięki kulturze osobistej prof. Samsonowicza, trosce o dobro wspólne i prawdziwy gorący patriotyzm Zmarłego, nie tylko nie utrudniały nam twórczej współpracy, lecz także nawet ją ułatwiały. Za to jestem śp. prof. Henrykowi Samsonowiczowi wdzięczny, takim będę Go zawsze pamiętał i z takim Profesorem pewnie kiedyś spotkamy się po drugiej stronie kurtyny życia, gdzie nadal będziemy prowadzili spory i rozmowy o przyszłości Polski.
Wojciech Starzyński,
założyciel i prezes Społecznego Towarzystwa Oświatowego w latach 1989–2010,
prezes Zarządu Fundacji „Rodzice Szkole”
